Wybierz optymalny separator tłuszczu dla gastronomii i hoteli! Pomożemy w doborze odpowiedniego separatora. Sprawdź, jak dobierać przepustowość, materiały i normy PN EN 1825, by uniknąć awarii i kar.
Wybór odpowiedniego separatora tłuszczu ma duże znaczenie dla sprawnego funkcjonowania systemu kanalizacyjnego, zwłaszcza w branży gastronomicznej, hotelarskiej i przetwórczej. Nieodpowiednio dobrane urządzenie może prowadzić do zatkania rur, emisji nieprzyjemnych zapachów, a nawet naruszenia przepisów dotyczących ochrony środowiska. Wybierając separator tłuszczu, warto zwrócić uwagę na kilka czynników – nie tylko na parametry techniczne, ale też na zgodność z normami PN-EN 1825, oznakowanie CE, trwałość materiałów i miejsce montażu. Szczegółowe informacje znajdziesz w poniższym artykule.
Na jakie parametry warto zwrócić uwagę, wybierając separator tłuszczu?
Zgodnie z normą PN EN 1825, wszystkie separatory muszą zapewniać skuteczność oczyszczania na poziomie minimum 97% przy przepustowości nominalnej oraz maksymalne stężenie zanieczyszczeń na wylocie nieprzekraczające 25 mg/l.
Dlatego przed zakupem separatora Twoim zadaniem jest przeanalizowanie kilku istotnych parametrów, które wpływają na skuteczność i wygodę użytkowania urządzenia.
Przepustowość urządzenia
Przepustowość separatora tłuszczu określa, jaką ilość ścieków urządzenie jest w stanie skutecznie oczyścić w określonym czasie, zazwyczaj wyrażoną w litrach na sekundę (l/s). Parametr ten jest niezwykle istotny, ponieważ zbyt mała przepustowość może prowadzić do przeciążenia urządzenia i jego niewydajnej pracy, co z kolei może skutkować zapychaniem rur i koniecznością częstszego serwisowania. Dlatego przed zakupem warto dokładnie przeanalizować średnie dzienne zużycie wody w obiekcie i dobrać separator o odpowiedniej wydajności.
Dobór wielkości nominalnej separatora zgodnie z normą PN EN 1825 odbywa się według wzoru
NS = Qmax × ft × fd × fr
gdzie:
NS – wielkość nominalna separatora tłuszczu.
Qmax – maksymalny przepływ ścieków [l/s].
ft – współczynnik temperaturowy (1,0 dla t ≤ 60°C; 1,3 dla t > 60°C).
fd – współczynnik gęstości (1,0 dla ścieków kuchennych; 1,5 dla gęstości > 0,94 g/cm³).
fr – współczynnik detergentowy (1,0-1,5 w zależności od użycia środków czyszczących).

Tabela zawiera rzeczywiste dane dotyczące doboru separatorów w oparciu o liczbę przygotowywanych posiłków i typ obiektu gastronomicznego.
W przypadku małych restauracji lub barów szybkiej obsługi zalecana przepustowość separatora wynosi około 1-2 l/s, podczas gdy w dużych zakładach gastronomicznych i hotelach może sięgać nawet 10-15 l/s.
Przeczytaj też: W jaki sposób poradzić sobie ze ściekami w restauracji?
Zawartość tłuszczu w ściekach – skuteczność separacji
Pamiętaj o tym, że różne rodzaje działalności generują ścieki o różnym stopniu zanieczyszczenia tłuszczami – od niewielkich ilości tłuszczów roślinnych po duże ilości smarów i olejów wykorzystywanych w przemyśle spożywczym. W lokalach gastronomicznych, gdzie ścieki zawierają duże ilości tłuszczów, wymagane są separatory o zwiększonej pojemności osadnika, które skutecznie zatrzymują tłuszcze przed ich przedostaniem się do kanalizacji.
Niezbędne badania skuteczności separacji wykazują znaczące różnice między typami separatorów. Separatory koalescencyjne osiągają skuteczność do 90%, podczas gdy tradycyjne grawitacyjne około 65%. Niektóre separatory są wyposażone w dodatkowe filtry i komory sedymentacyjne, które zwiększają efektywność oczyszczania.

Temperatura ścieków
Temperatura ścieków ma bezpośredni wpływ na skuteczność działania separatora tłuszczu, ponieważ w wyższych temperaturach tłuszcze mogą rozpuszczać się i trudniej oddzielać od wody. Współczynnik temperaturowy ft wynosi 1,0 dla temperatur do 60°C i wzrasta do 1,3 dla temperatur powyżej 60°C.

Diagram zakresów temperatur pracy różnych typów separatorów tłuszczu.
Standardowe separatory przeznaczone są do pracy w temperaturach od 40°C do 60°C, jednak w niektórych przypadkach – np. w zakładach przetwórstwa spożywczego – temperatura ścieków może przekraczać te wartości. W takich sytuacjach konieczne jest zastosowanie urządzeń o podwyższonej odporności na wysoką temperaturę.
Instalacja separatora tłuszczu – miejsce montażu
Lokalizacja i montaż separatora tłuszczu ma ogromne znaczenie zarówno dla jego skuteczności, jak i wygody użytkowania. Urządzenie może być instalowane wewnątrz budynku, np. pod zlewem w kuchni lub w piwnicy, lub na zewnątrz jako instalacja podziemna, np. będąca częścią oczyszczalni dla restauracji. Montaż wewnętrzny jest łatwiejszy w serwisowaniu, natomiast separatory zewnętrzne pozwalają uniknąć emisji nieprzyjemnych zapachów w budynku.
Separatory do zabudowy podziemnej muszą spełniać wymagania klasy obciążenia zgodnie z normą PN EN 124: A15 dla obszarów pieszych, B125 dla parkingów, czy D400 dla dróg publicznych. Wybór częstotliwości użytkowania separatora wpływa na efektywność – zaleca się serwisowanie co najmniej raz na miesiąc.
Szczelność, konstrukcja i materiał wykonania
Trwałość i odporność separatora tłuszczu zależą w dużej mierze od materiału, z którego został wykonany. Żywotność separatorów różni się znacząco w zależności od materiału: tworzywa sztuczne służą 20-30 lat, stal nierdzewna do 50 lat, a konstrukcje betonowe ponad 50 lat.

Szczegółowe porównanie materiałów z uwzględnieniem rzeczywistych parametrów eksploatacyjnych, kosztów i zastosowań.
Najczęściej stosowane materiały to:
- tworzywa sztuczne (PEHD, polietylen, PVC) – lekkie, odporne na korozję i łatwe w montażu, ale mniej trwałe w warunkach ekstremalnych.
- stal nierdzewna – bardzo trwała i odporna na wysokie temperatury oraz agresywne substancje chemiczne, stosowana głównie w profesjonalnych zakładach gastronomicznych.
- beton – bardzo wytrzymały i odporny na uszkodzenia mechaniczne, ale trudny w montażu i podatny na nasiąkanie wilgocią.
Wybór materiału powinien być dostosowany do warunków eksploatacji oraz specyfiki odprowadzanych ścieków. Warto również zwrócić uwagę na jakość wykonania połączeń i uszczelnień, ponieważ nieszczelny separator może powodować przecieki i wydzielanie nieprzyjemnych zapachów.
Dodatkowe funkcje i wyposażenie
Co pomoże w doborze separatora tłuszczu? Z pewnością jego dodatkowe funkcje i udogodnienia. Nowoczesne separatory tłuszczu mogą być wyposażone w szereg dodatkowych funkcji, które zwiększają ich wydajność i wygodę użytkowania. Do najczęściej stosowanych rozwiązań należą:
- automatyczne systemy opróżniania, które ułatwiają obsługę urządzenia,
- czujniki poziomu tłuszczu i osadnika, informujące o konieczności opróżnienia,
- systemy podgrzewania, utrzymujące tłuszcz w stanie płynnym nawet przy niższej temperaturze ścieków,
- dodatkowe moduły filtracji, które zatrzymują drobne cząsteczki zanieczyszczeń, zwiększają skuteczność oczyszczania i pozwalają na dłuższą eksploatację separatora bez konieczności częstego czyszczenia
- powłoki antykorozyjne, chroniące wnętrze separatora przed działaniem agresywnych substancji.
W ofercie producentów dostępne są również produkty dostosowane do indywidualnych wymagań klienta, np. separatory o zwiększonej pojemności lub odporności na wysoką temperaturę ścieków. Tego typu rozwiązania umożliwiają zwiększenie efektywności i optymalizację kosztów w całym cyklu eksploatacji.
Dobór separatora tłuszczu w praktyce – jak obliczyć parametry urządzenia?
Dobór separatora tłuszczu w praktyce polega na właściwym określeniu parametrów urządzenia, czyli przede wszystkim przepustowości nominalnej (Q nom) oraz wielkości nominalnej (NS). Te wartości decydują o skuteczności działania całego systemu i muszą być zgodne z normami PN-EN 1825.
Wzór zawarty w normie ułatwia obliczanie wielkości separatora, jednak w praktyce kluczowe jest uwzględnienie szeregu czynników, takich jak:
- rodzaj działalności i ilość wytwarzanych ścieków,
- temperatura wody i obecność detergentów,
- gęstość tłuszczu i współczynnik temperaturowy,
- liczba innych urządzeń gastronomicznych odprowadzających ścieki,
- oraz częstotliwość opróżniania separatora.
W praktyce dla małej restauracji lub baru wystarczy separator o przepustowości 1–2 l/s, natomiast dla hotelu czy dużego zakładu przetwórczego potrzebne jest urządzenie o wydajności nawet 10–15 l/s. Zbyt mała przepustowość prowadzi do zatykania rur, podczas gdy zbyt duży separator generuje niepotrzebne koszty.
Takie rozwiązania nie tylko podnoszą komfort obsługi, ale też realnie wpływają na zwiększenie wartości inwestycji i trwałość urządzenia. Dobrze dobrane wyposażenie pozwala dostosować separator do warunków pracy i oczekiwań użytkownika – niezależnie od tego, czy jest to mały lokal gastronomiczny, czy duży obiekt hotelowy.
Dlatego dobór separatora tłuszczu warto powierzyć fachowcom, którzy dopasują pojemność i zastosowanie urządzenia do rzeczywistych potrzeb obiektu. To gwarancja zgodności z przepisami i maksymalnej efektywności oczyszczania ścieków.
Dokumentacja, zgodność i gwarancja – na co zwrócić uwagę przed zamówieniem i dostarczeniem urządzenia?
Wybór odpowiedniego separatora tłuszczu ma duże znaczenie dla sprawnego funkcjonowania systemu kanalizacyjnego.
Wszystkie separatory tłuszczu muszą spełniać wymagania normy PN EN 1825, która określa maksymalne stężenie zanieczyszczeń na wylocie na poziomie 25 mg/l oraz wymaganą skuteczność separacji minimum 97% przy przepustowości nominalnej. Osadnik i cały separator muszą być kompletnie opróżnione i wyczyszczone przynajmniej raz na miesiąc zgodnie z normą PN EN 1825.
Warto zwrócić uwagę, aby:
- wymiary i ostateczna masa została określona już na etapie produkcji i dostawy,
- urządzenie zostało dostarczone z pełną instrukcją montażu i eksploatacji,
- oferta jasno określała warunki płatności, gwarancji i serwisu,
- a producent zapewniał szybką dostawę i dostępność części zamiennych.
Każdy typ i wielkość znamionowa separatora oferowanego na rynku jest produkowany i testowany zgodnie z normą przez uznane międzynarodowe instytuty.
Dodatkowe funkcje mogą znacząco obniżyć koszty eksploatacji separatora i zwiększyć jego efektywność, co jest szczególnie istotne w dużych zakładach gastronomicznych. Inwestycja w dobrze dobrany separator to gwarancja długotrwałej i bezproblemowej pracy systemu kanalizacyjnego.